هر سال به مناسب روز جهاني معلولان دغدغه‌ها و مسائل اين قشر يادآوري مي‌شود ولي به نظر مي‌رسد هنوز زمينه تحقق شعار «معلوليت محدوديت نيست» در جامعه فراهم نشده است.
به گزارش
پايگاه خبري تحليلي پيرغار، ۱۲ آذرماه هر سال معلولان تيتر يک اخبار مي‌شوند، همايش تجليل از معلولان نمونه و فعال برگزار مي‌شود، از مسائل و مشکلاتشان و تصميم‌هايي که براي بهبود وضعيت آنها در نظر گرفته شده است سخن گفته مي‌شود.
براي درک حالات يک معلول اما بايد چشمانت را ببندي و در سطح شهر قدم برداري، گوش‌هايت را بگيري از سکوت مطلق و گنگ اطراف يک ناشنوا باخبر شوي، روي ويلچر بنشيني و بخواهي از اين سر شهر به آن سر شهر بروي و يا تلاش کني که بدون دست بنويسي، تصور همه اين حالات تنها بخشي از سختي‌هايي که يک معلول در جامعه متحمل مي‌شود را به تصوير مي‌کشد تا جايي که ساده‌ترين فعاليت‌هاي روزانه گاهي به يک آرزو تبديل مي‌شود.
بايد به رغم داشتن توانايي و صلاحيت تنها به دليل يک نقص ظاهري و جسماني بيکار و خانه نشين بشوي، در گوشه و کنار شهر نگاه‌هاي عجيب و غريب مردم بدرقه‌ات کند، از بسياري از علايق و نيازمندي‌هايت به دليل محدوديت امکانات محروم شوي و در آرزوي زندگي در شهري بدون پله بماني تا گوشه‌اي از سختي‌هايي که هر روز يک معلول به آن چشم باز مي‌کند و شب‌ها به آن چشم مي‌بندد را درک کني.
۱۲ آذر همزمان با ۳ دسامبر هر سال از سوي مجمع عمومي سازمان ملل متحد با هدف ارتقاء رشد اذهان عمومي درباره مسائل مربوط به معلوليت به نام روز جهاني معلولان نام گذاري شده است تا جامعه نسبت به مسائل و دغدغه‌هاي اين قشر آگاه شود مشکلات بسياري که نامناسب بودن شهر تنها يکي از آنها است.
اولين گام در کمک به معلولان
مديرکل بهزيستي استان قم معتقد است که مناسب سازي يعني اينکه يک معلول بدون کمک بتواند در سطح شهر حضور پيدا کند و تا زماني که به اين استاندارد دست نيافته‌ايم يعني از يک شهر مناسب سازي شده براي حضور معولان در آن بي بهره‌ايم.
رضا سليقه در گفت‌وگو با مهر با بيان اينکه در گام اول بايد نگاه به يک معلول اصلاح شود و هنوز در نگاه درست به يک معلول مشکل وجود دارد، اظهار داشت: همه دستگاه‌ها بايد به معلول به چشم يک شهروند عادي نگاه کنند و همه خدماتي که به يک فرد عادي داده مي‌شوند بايد با در نظر گرفتن شرايط فرد معلول براي اين قشر نيز فراهم شود.
وي با تأکيد بر اينکه چون هزينه زيست شهري براي همه افراد جامعه به يک ميزان است ارائه خدمات اوليه نيز بايد مشابه باشد، گفت: مگر از يک معلول براي ساخت خانه عوارض و ماليات همانند همه افراد عادي دريافت نمي‌شود پس بايد خدمات شهري هم به صورت يکسان در اختيار معلولان قرار بگيرد.
سهم ۱۰ درصدي معلولان از جامعه
به گفته مدير کل بهزيستي استان قم ۱۰ درصد از جامعه ما را معلولان و سالمندان تشکيل مي‌دهند و همه دستگاه‌ها موظف هستند براي همه خدماتي که ارائه مي‌دهند اين ۱۰ درصد را ملاک قرار بدهند، بهزيستي تنها متولي معلولان و سالمندان نيست و هر دستگاهي اگر مي‌خواهد خدمات فرهنگي، رفاهي و شهري ارائه بدهد بايد اين قشر را هم مد نظر قرار بدهد اما در حال حاضر مي‌بينيم که اين اتفاق نمي‌افتد.
هزينه زيست شهري براي همه افراد جامعه به يک ميزان است ارائه خدمات اوليه نيز بايد مشابه باشد
سليقه معتقد است جامعه و شهر ما بايد شهر بدون مانع باشد که اگر فرد نابينا و معلولي بخواهد در سطح شهر عبور و مرور داشته باشد اين امکان برايش فراهم باشد که ما متأسفانه به اين استانداردها در استان قم دست نيافته‌ايم، کميته‌اي هم در اين رابطه در استان تشکيل شده است و جلسات مناسب سازي به صورت مرتب برگزار مي‌شود، اقداماتي هم انجام شده است اما استان با آن چيزي که بايد در بحث‌هاي مناسب سازي به آن دست پيدا کند فاصله بسياري دارد و شايد بتوان گفت تنها ۳۰ درصد از راه را رفته‌ايم.
مجهز بودن ناوگان شهري، قرار گيري دستگاه‌هاي خودپرداز در ارتفاع بالا، قرار گيري تيرهاي برق در پياده رو و روي خط عبور نابينايان، مجهز نبودن بسياري از خيابان‌هاي شهر به خط عبور نابينايان، مجهز نبودن چهارراه‌ها به چراغ‌هاي ويژه نابينايان تنها بخشي از مشکلاتي است که يک معلول در عبور و مرور از سطح شهر با آن مواجه مي‌شود.
ضرورت ارائه خدمات شهروندي به معلولان
به گفته سليقه دستگاه‌هاي عابر بانک براي استفاده معلولان مناسب نيست اگر يک معلولا وليچري در کل شهر عبور کند و بتواند از يک دستگاه عابربانک استفاده کند ما حاضريم اين بانک را تشويق کنيم.
آن طور که وي مي‌گويد بر اساس مصوبات کميته مناسب سازي بانک‌ها موظف هستند که دستگاه‌هاي خودپرداز خود را در مکاني نصب کنند که يک فرد ويلچري بتواند از آن استفاده کند که در حال حاضر به دليل ارتفاع محل اين دستگاه‌ها از اين امکان بهره مند نيستند.
سليقه افزود: در اجراي اين مصوبه بانک ملي شعبه سه راه بازار پيشقدم بود و در هفته نابينايان شعبه نابينايان را راه‌اندازي کرد که يک نابينا مي‌تواند به راحتي کارهاي بانکي خود را انجام دهد.
خطوط عابر پياده مخصوص نابينايان و معلولان در بخشي از شهر ايجاد شده است اما هنوز کامل نيست
براساس گفته‌هاي مديرکل بهزيستي استان قم خطوط عابر پياده مخصوص نابينايان و معلولان در بخشي از شهر ايجاد شده است اما هنوز کامل نيست و بسياري از پياده روهاي شهر هنوز از خط‌هاي عبور نابينايان بهره مند نيست.
سليقه در رابطه با چراغ‌هاي هشدار نابينايان هم مي‌افزايد: چراغ قرمز مخصوص نابينايان بايد در همه معابر سطح شهر نصب شود همانطور که حق يک فرد عادي است که از چراغ قرمز برخوردار شود نابينايان نيز به عنوان بخشي از جامعه بايد از اين حق برخوردار باشند.
سليقه اعتقاد دارد کارهايي در ناوگان حمل و نقل شهري ايجاد شده است اما در حالي که بر اساس مصوبه کميته مناسب سازي دستگاه‌هاي تاکسيراني واتوبوسراني موظف شده‌اند که ناوگان خود را براي عبور و مرور معلولان مناسب سازي کنند هنوز شرايط مساعد براي اين افراد فراهم نشده است.
در واقع همه اين‌ها نشان مي‌دهد که يک معلول در بسياري از مواردي از طبيعي‌تر حقوق شهروندي خود که استفاده از خدمات شهري است محروم شده است و شايد بتوان گفت هنوز جامعه زمينه‌هاي شعار «معلوليت محدوديت نمي‌آورد» را براي اين افراد فراهم نکرده است.